Τα Θέματα και οι Λύσεις στην ΑΟΘ - 2011

Τα θέματα και οι λύσεις στις Αρχές Οικονομικής Θεωρίας

ΟΜΑΔΑ ΠΡΩΤΗ

Α1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη.

α. Οι ροές αγαθών, παραγωγικών συντελεστών και χρήματος μεταξύ των επιχειρήσεων, των νοικοκυριών και του κράτους είναι συνεχείς και έχουν πάντοτε το ίδιο μέγεθος. Λάθος (κεφ 1)

β. Το ανερχόμενο τμήμα της καμπύλης του μέσου μεταβλητού κόστους που βρίσκεται πάνω από την καμπύλη του οριακού κόστους αποτελεί τη βραχυχρόνια καμπύλη προσφοράς της επιχείρησης. Λάθος (κεφ 4)

γ. Ας υποθέσουμε ότι για ένα αγαθό Χ παρατηρείται ταυτόχρονα μείωση της τιμής του και αύξηση στο εισόδημα των καταναλωτών. Οι επιδράσεις των δύο αυτών μεταβολών αφήνουν την τελική ζητούμενη ποσότητα ίδια με την αρχική. Σε αυτήν την περίπτωση το αγαθό Χ είναι κανονικό. Λάθος (κεφ 2)

δ. Το κόστος ευκαιρίας είναι συνήθως αυξανόμενο. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι συντελεστές παραγωγής δεν είναι εξίσου κατάλληλοι για την παραγωγή όλων των αγαθών. Σωστό (κεφ 1)

ε. Η δυνατότητα της επιχείρησης να προσαρμόζει τα δεδομένα της είναι καλύτερη, όσο μεγαλύτερο είναι το χρονικό διάστημα προσαρμογής της παραγωγής και της προσφοράς της στις μεταβολές των τιμών.
Σωστό (κεφ 3)

Μονάδες 15

Στις παρακάτω προτάσεις Α2 και Α3 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της πρότασης και δίπλα του το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

Α2. Έστω ότι η κατανάλωση βενζίνης σε μία πόλη είναι 6.000 λίτρα την εβδομάδα και η τιμή του λίτρου 2 ευρώ, με ελαστικότητα ζήτησης -0,5. Αν το κράτος επιθυμεί για διάφορους λόγους να μειωθεί η ζητούμενη ποσότητα κατά 10%, θα επιβάλλει πρόσθετη φορολογία επί της τιμής ίση με:
α. 0,4 ευρώ.
β. 2,4 ευρώ.
γ. 1,6 ευρώ.
δ. 0,2 ευρώ.

Μονάδες 5

Α3. Όταν οι καταναλωτές ενός αγαθού δεν αντιδρούν στις μεταβολές της τιμής του και συνεχίζουν να ζητούν την ίδια ποσότητα ανεξάρτητα από την τιμή του, το αγαθό είναι:
α. ελαστικής ζήτησης.
β. ανελαστικής ζήτησης.
γ. πλήρως ανελαστικής ζήτησης.
δ. μοναδιαίας ελαστικότητας ζήτησης.

Μονάδες 5

ΟΜΑΔΑ ΔΕΥΤΕΡΗ

Β1. Να περιγράψετε, κάνοντας και χρήση διαγράμματος, τον τρόπο με τον οποίο επιδρούν στην καμπύλη προσφοράς των αγαθών η μεταβολή στις τιμές των παραγωγικών συντελεστών (μονάδες 8), η τεχνολογία (μονάδες 8), οι καιρικές συνθήκες (μονάδες 4) και ο αριθμός των επιχειρήσεων (μονάδες 5).
Για την περιγραφή μπορεί να χρησιμοποιηθεί το ίδιο διάγραμμα για όλες τις περιπτώσεις.
Κεφ. 4, "Προσδιοριστικοί Παράγοντες της Προσφοράς" (σελ 83-84)

Μονάδες 25

ΟΜΑΔΑ ΤΡΙΤΗ

Τα δεδομένα του παρακάτω πίνακα αναφέρονται σε μία επιχείρηση που λειτουργεί στη βραχυχρόνια περίοδο. (τα κόκκινα τα συμπληρώνουμε εμείς με βάση τα ερωτήματα της άσκησης)

L	Q	AP	MP	MC	VC	AVC
0	0	-	-	-	0	-
1	2	2	2	84	168	84
2	8	4	6		504	63
3	12	4	4	63	756
4	14			84		66

Γ1. Γνωρίζοντας ότι στον τρίτο εργάτη το μέσο προϊόν (AP) είναι μέγιστο, να υπολογίσετε την ποσότητα προϊόντος (Q) που παράγεται, όταν απασχολούνται τρεις εργάτες.

Αφού για L=3 το ΑΡ είναι max τότε:
ΑΡ3=ΜΡ3
Q3/3 = (Q3-8)/(3-2) άρα Q3=12

Μονάδες 5

Γ2. Όταν συνολικά παράγονται δύο μονάδες προϊόντος από τον πρώτο εργάτη, το οριακό κόστος (MC) είναι 84 χρηματικές μονάδες. Να υπολογίσετε το μεταβλητό κόστος (VC) και το μέσο μεταβλητό κόστος (AVC) στο συγκεκριμένο επίπεδο παραγωγής.

84= (VC-0)/(2-0) άρα VC=168 και AVC=84

Μονάδες 4

Γ3. α. Γνωρίζοντας ότι, όταν απασχολούνται δύο εργάτες και το μέσο μεταβλητό κόστος (AVC) είναι 63 χρηματικές μονάδες, να υπολογίσετε το μεταβλητό κόστος (VC) που αντιστοιχεί στους δύο εργάτες. (μονάδες 3)

AVC=VC/Q
63=VC/8
VC=504

β. Γνωρίζοντας ότι όταν απασχολούνται τρεις εργάτες και το μεταβλητό κόστος (VC) είναι 756 χρηματικές μονάδες, να υπολογίσετε το οριακό κόστος (MC) που αντιστοιχεί στους τρεις εργάτες. (μονάδες 3)

MC = (756-504)/(12-8) = 63

Μονάδες 6

Γ4. Αν το μέσο μεταβλητό κόστος (AVC) που αντιστοιχεί στους τέσσερις εργάτες είναι 66 χρηματικές μονάδες και το οριακό κόστος (MC) 84 χρηματικές μονάδες, να υπολογίσετε την ποσότητα (Q) που παράγουν οι τέσσερις εργάτες.

Έχουμε Σύστημα όπου
84 = (VC-756) / (Q-12)
και
66=VC/Q

Λύνουμε και έχουμε Q=14

Μονάδες 6

Γ5. Σε ποιο αριθμό εργατών εμφανίζεται η λειτουργία του νόμου της φθίνουσας απόδοσης και γιατί;

O Νόμος της Φθίνουσας Απόδοσης ξεκινά με την προσθήκη του τρίτου εργάτη μιας και εκεί το MP μειώνεται! (μπορείτε να πείτε και «μετά τον δεύτερο εργάτη» για τον ίδιο λόγο).

Μονάδες 4

ΟΜΑΔΑ ΤΕΤΑΡΤΗ

Τα ακόλουθα στοιχεία προκύπτουν από μελέτη του Υπουργείου Οικονομικών για το αγαθό Χ στο σύνολο της επικράτειας της χώρας.

	Ρ	Qd	ΣΔ	Υ
Α	5	40	200	800
Β	5	100	500	1600
Γ	6	36	216	800

Κατ αρχάς πρέπει να υπολογίσουμε πρώτα τα Qd από τη σχέση ΣΔ=PQd

Δ1. α. Να υπολογίσετε την ελαστικότητα ζήτησης του αγαθού ως προς την τιμή (ΕD) όταν η τιμή αυξάνεται από 5 σε 6 χρηματικές μονάδες, και να χαρακτηρίσετε τη ζήτηση του αγαθού με βάση την τιμή της ελαστικότητας. (μονάδες 4)

Για να υπολογίσουμε την Ελαστικότητα ζήτησης ως προς την τιμής θα πρέπει να ισχύει το ceteris paribus, δηλαδή το Υ πρέπει να είναι σταθερό.
Εd(από Α στο Γ) = (36-40)/(6-5) * (5/40) = -0,5 (ανελαστική ζήτηση)

β. Να δικαιολογήσετε τη μεταβολή στη Συνολική Δαπάνη (ΣΔ) των καταναλωτών, όταν η τιμή του αγαθού αυξάνεται από 5 σε 6 χρηματικές μονάδες [ceteris paribus]. (μονάδες 3)

Αφού η ζήτηση είναι ανελαστική πάει να πει πως (σε απόλυτες τιμές) η ποσοστιαία μεταβολή της ποσότητας θα είναι μικρότερη από την ποσοστιαία μεταβολή της τιμής. Συνεπώς, με την αύξηση της τιμής η ΣΔ επίσης αυξάνεται ( εδώ καθώς η τιμή από 5 γίνεται 6 η ΣΔ αυξάνεται από 200 σε 216 χρηματικές μονάδες.

Μονάδες 7

Δ2. Να υπολογίσετε την εισοδηματική ελαστικότητα (ΕΥ), όταν το εισόδημα των καταναλωτών μειώνεται από 1600 χρηματικές μονάδες σε 800 χρηματικές μονάδες, και να χαρακτηρίσετε το αγαθό με βάση την τιμή της εισοδηματικής ελαστικότητας.

Για να υπολογίσουμε την εισοδηματική Ελαστικότητα θα πρέπει και πάλι να ισχύει το ceteris paribus άρα η τιμή (Ρ) πρέπει να είναι σταθερή.
ΕΥ(από Β στο Α) = (40-100)/(800-1600) * (1600/100) = 1,2>0 άρα το αγαθό είναι κανονικό.

Μονάδες 4

Δ3. Να προσδιοριστεί η γραμμική συνάρτηση ζήτησης του αγαθού, όταν το εισόδημα είναι 800 χρηματικές μονάδες.

Χρησιμοποιούμε τον τύπο του κεφ. 5: Q-Q1/P-P1 = Q2-Q1/P2-P1 μεταξύ των συνδυασμών Α και Γ και υπολογίζουμε : Qd=60-4P
(εναλλακτικά μπορείτε να θεωρήσετε τη γραμμική Qd=α+βΡ και να λύσετε σύστημα)

Μονάδες 7

Δ4. Αν η συνάρτηση προσφοράς είναι Qs=-20+4P και το κράτος επιβάλλει ανώτατη τιμή πώλησης (PA) για το αγαθό, οι καταναλωτές είναι διατεθειμένοι να καταβάλουν «καπέλο» ίσο με 5 χρηματικές μονάδες για να απορροφήσουν όλη την ποσότητα του αγαθού, να υπολογίσετε την ανώτατη τιμή PA που επιβλήθηκε.

Αντίστροφο καπέλο
Πολύ βοηθητικό θα είναι να κάνετε ένα τυχαίο σχήμα για να δείτε ακριβώς τα βήματα!

Βήμα 1:
(max)Καπέλο=P2-PA=5 άρα Ρ2=5+ΡΑ

Βήμα 2:
Οι παραγωγοί στην τιμή ΡΑ προσφέρουν Qs : Qs=-20+4PA (1)

Βήμα 3:
Στην ίδια ποσότητα (Qs) οι καταναλωτές είναι πρόθυμοι να πληρώσουν Ρ2
Qd=60-4P2 (2)

Βήμα 4:
Θέτουμε για τις (1) και (2) Qd=Qs και αντικαθιστούμε στη συνάρτηση ζήτησης όπου Ρ2 το 5+ΡΑ.

Βήμα 5:
Λύνοντας ως προς ΡΑ έχουμε ότι η ανώτατη τιμή είναι ΡΑ=7,5

Μονάδες 7

Χαρακτηρισμός Θεμάτων:
Εύκολα θέματα με μόνη δυσκολία στα ερωτήματα Α2 και Δ4. Αναμενόμενο κομμάτι θεωρίας και ασκήσεις αρκετά εύκολες που κάθε μαθητής τις έχει λύσει στο σχολείο και στο φροντιστήριο του.